Η Ιδιωτική Κεφαλαιουχική Εταιρεία (ΙΚΕ) είναι μια σύγχρονη εταιρική μορφή που εισήχθη στην ελληνική νομοθεσία το 2012 με το νόμο 4072/2012. Πρόκειται νομική προσωπικότητα, η οποία έχει εξελιχθεί στη δημοφιλέστερη μορφή εταιρείας στην Ελλάδα, καθώς προτιμάται από την πλειονότητα των νέων επιχειρηματιών . Η ΙΚΕ συνδυάζει χαρακτηριστικά τόσο των προσωπικών εταιρειών (π.χ. ΟΕ, ΕΕ) όσο και των κεφαλαιουχικών (π.χ. ΕΠΕ, ΑΕ) , προσφέροντας ευελιξία και ασφαλιστικές/φορολογικές διευκολύνσεις που την καθιστούν ελκυστική επιλογή για νεοσύστατες επιχειρήσεις.
Ένα καινοτόμο στοιχείο της ΙΚΕ είναι η ευελιξία στις εισφορές των εταίρων: πέρα από τις συνεισφορές σε κεφάλαιο (χρήματα ή εισφορές σε είδος), οι εταίροι μπορούν να συνεισφέρουν είτε με παροχή υπηρεσιών/εργασίας (εξωκεφαλαιακές εισφορές) είτε αναλαμβάνοντας εγγυητικές ευθύνες (εγγυητικές εισφορές).
Η ΙΚΕ είναι εμπορική εταιρεία, ακόμα και αν ο σκοπός της δεν είναι εμπορικός.
Ως προς τη διάρκεια, σε αντίθεση με ό,τι ίσχυε παλαιότερα, η ΙΚΕ μπορεί πλέον να είναι όχι μόνο ορισμένου αλλά και αορίστου χρόνου.
Πώς να Ιδρύσετε μια ΙΚΕ;
Η Ίδρυση ΙΚΕ (Ιδιωτικής Κεφαλαιουχικής Εταιρείας) αποτελεί μία από τις πιο δημοφιλείς επιλογές για νέους επιχειρηματίες και startups στην Ελλάδα, χάρη στην ευελιξία, τη χαμηλή φορολογία και τον περιορισμένο εταιρικό κίνδυνο.
Η ΙΚΕ μπορεί να συσταθεί με ιδιωτικό συμφωνητικό χωρίς συμβολαιογράφο (εκτός αν απαιτείται για ειδικούς λόγους). Το καταστατικό περιλαμβάνει:
- Τα στοιχεία των εταίρων
- Το κεφάλαιο και τη διάρκεια της εταιρείας
- Τη διαχείριση, τη λήψη αποφάσεων και τις σχέσεις των εταίρων
Γενικότερα, ιδρυτές μίας ΙΚΕ μπορούν να αποτελέσουν ένα ή παραπάνω πρόσωπα, φυσικά ή νομικά. Μάλιστα, στην περίπτωση που η ΙΚΕ ιδρύεται από ένα μόνο πρόσωπο αναφερόμαστε σε αυτή ως μονοπρόσωπη ΙΚΕ (Μ.Ι.Κ.Ε.).
Το ελάχιστο κεφάλαιο μπορεί να είναι ακόμη και 1€, όμως για σοβαρές επιχειρηματικές κινήσεις (π.χ. προσέλκυση επενδυτών ή τραπεζική αξιολόγηση) προτείνεται υψηλότερο κεφάλαιο.
Φορολογία ΙΚΕ
Τα κέρδη στις ΙΚΕ φορολογούνται με το ενιαία φορολογικό συντελεστή 22% ανεξάρτητα από το ύψος των κερδών και από το πρώτο ευρώ.
Επίσης για τα 3 πρώτα έτη το ποσό προκαταβολής φόρου ανέρχεται στο 40% και έπειτα ανέρχεται στο 80%
Τέλος στις ΙΚΕ επιβάλλεται φόρος διανομής κερδών, τα κέρδη που διανέμει η ΙΚΕ προς τους εταίρους φορολογούνται με συντελεστή 5%
Τέλος επιτηδεύματος
- 800 ευρώ ετησίως, για νομικά πρόσωπα που ασκούν εμπορική επιχείρηση και έχουν την έδρα τους σε τουριστικούς τόπους και σε πόλεις ή χωριά με πληθυσμό έως 200.000 κατοίκους.
- 1.000 ευρώ ετησίως, για νομικά πρόσωπα που ασκούν εμπορική επιχείρηση και έχουν την έδρα τους σε πόλεις με πληθυσμό πάνω από 200.000 κατοίκους.
- 600 ευρώ ετησίως, για κάθε υποκατάστημα.
Διανομή κερδών και τακτικό αποθεματικό
Για την έγκριση των οικονομικών καταστάσεων και την διανομή κερδών απαιτείται απόφαση των εταίρων.
Από τα κέρδη αφαιρείται το 1/20 για τον σχηματισμό τακτικού αποθεματικού. Το τακτικό αποθεματικό χρησιμοποιείται για την κάλυψη μελλοντικών ζημίων.
Η διανομή κερδών από στις ΙΚΕ δεν είναι υποχρεωτική. Οι εταίροι αποφασίζουν αν θα διανεμηθούν κέρδη.
Βιβλία και υποχρεώσεις της ΙΚΕ
Για τη μέγιστη διαφάνεια στις οικονομικές συναλλαγές, ο διαχειριστής οφείλει υποχρεωτικά να τηρεί:
- Διπλογραφικό σύστημα λογιστικής παρακολούθησης (Βιβλία Γ΄ κατηγορίας, τήρηση ταμείου, σύνταξη ισολογισμού)
- «Βιβλίο εταίρων», στο οποίο καταχωρίζει τα ονόματα των εταίρων, τη διεύθυνση τους, τον αριθμό των μεριδίων που κατέχει κάθε εταίρος, το είδος της εισφοράς που εκπροσωπούν τα μερίδια, τη χρονολογία κτήσεως και μεταβίβασης αυτών και τα ειδικά δικαιώματα που παρέχει το καταστατικό στους εταίρους και
- «Ενιαίο βιβλίο πρακτικών αποφάσεων των εταίρων και αποφάσεων της διαχείρισης». Στο βιβλίο αυτό καταχωρούνται όλες οι αποφάσεις των εταίρων και οι αποφάσεις της διαχείρισης που λαμβάνονται από περισσότερους διαχειριστές.
Ευθύνη εταίρων και διαχειριστή ΙΚΕ
Οι εταίροι δεν ευθύνονται προσωπικά για εταιρικά χρέη πέραν των εισφορών τους, εκτός αν έχουν αναλάβει ειδικές εγγυητικές υποχρεώσεις στο καταστατικό . Αυτό την καθιστά ελκυστική επιλογή σε σύγκριση με προσωπικές εταιρείες (π.χ. Ομόρρυθμες – ΟΕ), όπου οι εταίροι ευθύνονται με όλη την προσωπική τους περιουσία
Η ευθύνη του διαχειριστή μιας ΙΚΕ έναντι της εταιρείας αφορά τις εκ μέρους του διαχειριστή υπαίτιες παραβάσεις ως προς τη συμμόρφωσή του με τον νόμο που διέπει την εταιρική λειτουργία της ΙΚΕ (ν. 4072/2012) και το καταστατικό της. Το θέμα είναι σύνθετο και πολύπλοκο. Ο διαχειριστής ΙΚΕ μπορεί να ευθύνεται προσωπικά και αλληλέγγυα και εις ολόκληρόν με την προσωπική του περιουσία, σε ορισμένες περιπτώσεις.
Ο διαχειριστής ΙΚΕ, ανεξάρτητα του εάν είναι ταυτόχρονα και εταίρος της ΙΚΕ, ευθύνεται έναντι της Φορολογικής Αρχής προσωπικά και αλληλέγγυα για την πληρωμή των φόρων, ανεξάρτητα από τον χρόνο βεβαίωσής τους. Πρόστιμα ή τυχόν διοικητικές κυρώσεις που επιβάλλονται στην εταιρία, και αφορούν ληξιπρόθεσμες οφειλές από τη θητεία του διαχειριστή και δεν καταβλήθηκαν στο Δημόσιο από δική του υπαιτιότητά. Το ίδιο ακριβώς ισχύει όσον αφορά το ποσοστό ευθύνης του διαχειριστή για την καταβολή ασφαλιστικών εισφορών και απαιτήσεις τρίτων ιδιωτών.
Εάν κάποιο φυσικό πρόσωπο έχει την ιδιότητα του διαχειριστή ΙΚΕ, αλλά στην πραγματικότητα άλλο πρόσωπο ασκεί τη διαχείριση της εταιρίας, μπορεί να προσφύγει δικαστικώς για την αποποίηση ευθύνης.
Μια εταιρία ΙΚΕ δύναται να αντιμετωπιστεί σε ένα δικαστήριο ως προς την απόδοση ευθυνών και την ανάληψη χρεών, σαν μια ατομική επιχείρηση. Αυτό μπορεί να συμβεί σε εταιρίες που λειτουργούν κάτω από ένα και μόνο φυσικό πρόσωπο (έναν επιχειρηματία), όπως είναι η περίπτωση της Μονοπρόσωπη ΙΚΕ.
Ασφαλιστικά Θέματα ΙΚΕ
Αυτό είναι ένα από τα πιο κρίσιμα σημεία που χρήζουν ιδιαίτερης προσοχής. Η ασφαλιστική αντιμετώπιση διαφέρει σημαντικά μεταξύ διαχειριστή και εταίρων.
1. Ο Διαχειριστής
– Ο διαχειριστής της ΙΚΕ, είτε είναι εταίρος είτε τρίτο πρόσωπο, έχει υποχρέωση ασφάλισης στον e-ΕΦΚΑ
– Οι ασφαλιστικές εισφορές υπολογίζονται με βάση την επιλεγείσα ασφαλιστική κατηγορία.
– Είναι σημαντικό να τονιστεί ότι ο διαχειριστής ευθύνεται αλληλεγγύως και εις ολόκληρον με την προσωπική του περιουσία για τη μη καταβολή των ασφαλιστικών εισφορών της εταιρείας.
2. Οι Εταίροι
Εδώ η κατάσταση διαφέρει ανάλογα με τη σύνθεση της εταιρείας:
2.A. Μονοπρόσωπη ΙΚΕ: Ο μοναδικός εταίρος, που συνήθως είναι και διαχειριστής, έχει υποχρέωση ασφάλισης στον e-ΕΦΚΑ.
2.B.Πολυπρόσωπη ΙΚΕ: Οι εταίροι που δεν ασκούν καθήκοντα διαχειριστή ΔΕΝ έχουν υποχρέωση ασφάλισης στον e-ΕΦΚΑ. Μπορούν, ωστόσο, να υπαχθούν στην ασφάλιση προαιρετικά.
Το Κρίσιμο Ερώτημα: Μπορούν οι Εταίροι να Εργάζονται στην ΙΚΕ;
Ναι, ένας εταίρος (που δεν είναι διαχειριστής) μπορεί να παρέχει την εργασία του στην εταιρεία. Ωστόσο, ο τρόπος που θα γίνει αυτό έχει σημαντικές ασφαλιστικές και νομικές προεκτάσεις.
Περίπτωση Α: Ο εταίρος λαμβάνει μόνο Μέρισμα. Σε αυτή την περίπτωση, ο εταίρος απολαμβάνει τα κέρδη της εταιρείας ανάλογα με τη συμμετοχή του. Δεν υπάρχει σχέση εργασίας και, όπως αναφέρθηκε, δεν έχει υποχρέωση ασφάλισης (σε πολυπρόσωπη ΙΚΕ).
Περίπτωση Β: Ο εταίρος παρέχει εργασία και λαμβάνει Μισθό. Αν ένας εταίρος επιθυμεί να εργάζεται στην εταιρεία και να λαμβάνει σταθερή μηνιαία αμοιβή (μισθό), τότε πρέπει να γίνει κανονική πρόσληψη ως μισθωτός. Σε αυτή την περίπτωση:
– Η εταιρεία συνάπτει σύμβαση εξαρτημένης εργασίας με τον εταίρο.
– Υποβάλλεται το σχετικό έντυπο πρόσληψης στο σύστημα ΕΡΓΑΝΗ.
– Για τον μισθό αυτόν, υπολογίζονται και αποδίδονται κανονικά οι ασφαλιστικές εισφορές μισθωτού (ΙΚΑ) στον e-ΕΦΚΑ.
– Η απλή εγγραφή στον ΕΦΚΑ ως εταίρος (προαιρετικά) δεν καλύπτει την παροχή εξαρτημένης εργασίας. Η πρόσληψη είναι υποχρεωτική.
Είναι η ίδρυση ΙΚΕ η κατάλληλη επιλογή για εσάς;
Η ΙΚΕ αποτελεί ένα εξαιρετικό εργαλείο για τον σύγχρονο επιχειρηματία, προσφέροντας ένα ισορροπημένο μείγμα προστασίας, ευελιξίας και φορολογικής αποδοτικότητας. Ωστόσο, η απόφαση δεν πρέπει να λαμβάνεται ελαφρά τη καρδία. Απαιτείται προσεκτική ανάλυση των επιχειρηματικών σας στόχων, των αναμενόμενων κερδών και της διάθεσής σας για ανάληψη συγκεκριμένων διοικητικών ευθυνών.
Ποια τα πλεονεκτήματα της ΙΚΕ;
Πλεονέκτημα #1: Σταθερός φορολογικός συντελεστής
Αρκετά συχνά, η εταιρική μορφή της ΙΚΕ συγκρίνεται και ανταγωνίζεται με αυτή την ατομικής επιχείρησης, για την οποία μιλήσαμε σε προηγούμενο άρθρο μας στην φορολογία επιχειρήσεων.
Ο λόγος είναι απλός. Στην ουσία και οι δύο αυτές εταιρικές μορφές παρέχουν τη δυνατότητα σε ένα άτομο να προχωρήσει σε ίδρυση επιχείρησης ως ο μόνος εταίρος ή ιδιοκτήτης και διαχειριστής.
Ωστόσο, στις ατομικές επιχειρήσεις υπάρχει μια φορολογική κλίμακα σε αναλογία με το ύψος των κερδών, κάτι το οποίο δεν συμβαίνει στις ΙΚΕ όπου ο φορολογικός συντελεστής παραμένει σταθερός, ανεξαρτήτως κέρδους, και έτσι τα πράγματα είναι πιο απλά.
Ειδικότερα, τα κέρδη στην ΙΚΕ φορολογούνται με συντελεστή 22% και 5% στη διανομή των κερδών της (φόρος μερισμάτων).
Πλεονέκτημα #2: Μηδενικό αρχικό κεφάλαιο
Παράλληλα με τον σταθερό φορολογικό συντελεστή, ένα από τα μεγαλύτερα προσόντα της ΙΚΕ αποτελεί και το μηδενικό αρχικό κεφάλαιο.
Πράγματι, το αρχικό κεφάλαιο για τη σύσταση μιας ΙΚΕ μπορεί να είναι και 0 ευρώ, σε αντίθεση π.χ. με το ποσό των 25.000 ευρώ που απαιτείται ως ελάχιστο αρχικό κεφάλαιο για τη σύσταση μιας ΑΕ.
Πλεονέκτημα #3: Ευκολία σύστασης και απλότητα
Ένα ακόμη πλεονέκτημα της ΙΚΕ αποτελεί η ευκολία και αμεσότητα της σύστασής της.
Το καταστατικό της εταιρείας αυτής μπορεί να συνταχθεί και με ιδιωτικό έγγραφο, χωρίς να απαιτείται η συνδρομή συμβολαιογράφου.
Μόνη εξαίρεση όπου η ΙΚΕ συνιστάται με συμβολαιογραφικό έγγραφο είναι σε ειδικές περιπτώσεις που ορίζει η νομοθεσία ή λόγω εισφοράς στην εταιρεία περιουσιακών στοιχείων.
Ακόμη, σε αντίθεση με την Εταιρεία Περιορισμένης Ευθύνης (ΕΠΕ), όπου η λήψη απόφασης απαιτεί διπλή πλειοψηφία, στις Ιδιωτικές Κεφαλαιουχικές Εταιρείες, όποιος έχει το μεγαλύτερο εταιρικό μερίδιο λαμβάνει και τις αποφάσεις.
Πλεονέκτημα #4: Περιορισμένη ευθύνη των εταίρων
Στις ΙΚΕ για τις εταιρικές υποχρεώσεις ευθύνεται μόνο η εταιρία με την περιουσία της και όχι με την περιουσία των εταίρων.
Η ευθύνη των εταίρων περιορίζεται μέχρι το ποσό της εισφοράς τους στο κεφάλαιο και δεν αφορά την ατομική τους περιουσία.
Αντιθέτως, στις Ομόρρυθμες και Ετερόρρυθμες Εταιρείες (ΟΕ και ΕΕ), οι εταίροι εγγυώνται με τη δική τους ατομική περιουσία (κινητή ή ακίνητη) για τις οικονομικές υποχρεώσεις της εταιρείας.
Ποια τα μειονεκτήματα της ΙΚΕ;
Μειονέκτημα #1: Διπλογραφικά βιβλία
Όπως γνωρίζουμε ήδη, υπάρχουν εταιρικές οντότητες που υποχρεούνται να τηρούν απλογραφικά και οντότητες που υποχρεούνται να τηρούν διπλογραφικά βιβλία.
Ενώ στην πρώτη περίπτωση η εταιρία συντάσσει μόνο κατάσταση αποτελεσμάτων χρήσης (ΚΑΧ), στη δεύτερη περίπτωση, μία εταιρεία, όπως η ΙΚΕ, συντάσσει ισολογισμό και παράλληλα χρησιμοποιεί ένα κατάλληλο σύστημα ανάλυσης συναλλαγών και γεγονότων τα οποία τυχόν επηρεάζουν τα δεδομένα του ισολογισμού.
Γίνεται εμφανές ότι η τήρηση διπλογραφικών βιβλίων εμφανίζει μεγαλύτερες απαιτήσεις όσον αφορά το χρόνο και ενδεχομένως τους πόρους ενός νέου επιχειρηματία, για τις οποίες ο τελευταίος πρέπει να είναι ενημερωμένος εκ των προτέρων.
Μειονέκτημα #2: Άντληση κεφαλαίων
Παράλληλα, το γεγονός ότι για τη σύσταση ΙΚΕ δεν απαιτείται ελάχιστο αρχικό κεφάλαιο συχνά παρουσιάζεται ως μειονέκτημα για τις ΙΚΕ που επιθυμούν να προσελκύσουν νέους εταίρους-επενδυτές.
Ειδικότερα, η είσοδος νέων εταίρων-επενδυτών εμφανίζεται δύσκολη για μία ΙΚΕ που εκκινεί με μηδενικό ή πολύ μικρό κεφάλαιο, καθώς τα ποσά αυτά δεν μπορούν να διαιρεθούν περαιτέρω με την είσοδο τους. Ως αποτέλεσμα προκύπτει και η δυσκολία άντλησης κεφαλαίων για την εταιρία.
Για το λόγο αυτό μία νεοσύστατη ΙΚΕ που επιθυμεί να επεκταθεί με νέους επενδυτές είναι καλό να έχει διερευνήσει εξαρχής τους πιθανούς τρόπους χρηματοδότησης της ή να πραγματοποιήσει τη σύστασή της με επαρκές κεφάλαιο για τους μελλοντικούς της στόχους.
Ξεκινήστε σωστά με την κατάλληλη καθοδήγηση
Η ίδρυση μιας ΙΚΕ είναι μόνο το πρώτο βήμα. Αν σκοπεύετε να προσελκύσετε επενδυτές ή να αναπτύξετε την επιχείρησή σας στο μέλλον, είναι κρίσιμο να έχετε από την αρχή τους κατάλληλους οικονομικούς συμβούλους και έμπειρους σε ζητήματα ΙΚΕ λογιστές και φοροτεχνικούς.
Στην All About Accounting, διαθέτουμε πολυετή εμπειρία στην ίδρυση εταιρειών κάθε τύπου και έχουμε καθοδηγήσει δεκάδες νεοφυείς επιχειρήσεις από το στάδιο της σύστασης έως την άντληση κεφαλαίων και την ανάπτυξή τους.
Αναλύουμε το επιχειρηματικό σας πλάνο, αξιολογούμε τις προοπτικές χρηματοδότησης και σας προτείνουμε τις βέλτιστες λύσεις για ένα σταθερό και ασφαλές ξεκίνημα.
Επικοινωνήστε σήμερα μαζί μας, για να συζητήσουμε το δικό σας σχέδιο και να σας βοηθήσουμε να το υλοποιήσετε με σιγουριά και στρατηγική.