Ο κόσμος των επιχειρήσεων στην Ελλάδα προσφέρει διάφορες νομικές μορφές για τους επαγγελματίες, με τις ατομικές επιχειρήσεις και τα «μπλοκάκια» να αποτελούν δύο από τις πιο διαδεδομένες επιλογές, ειδικά για την έναρξη δραστηριότητας. Παρακάτω αναλύουμε τα βασικά χαρακτηριστικά τους, τον τρόπο φορολόγησης, τις ασφαλιστικές υποχρεώσεις, τα πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα, καθώς και μια σύγκριση με άλλες εταιρικές μορφές.

Ατομική Επιχείρηση

Τι είναι η Ατομική Επιχείρηση;

Η ατομική επιχείρηση είναι η απλούστερη νομική μορφή άσκησης επιχειρηματικής δραστηριότητας στην Ελλάδα. Δεν αποτελεί ξεχωριστό νομικό πρόσωπο από τον ιδιοκτήτη της, πράγμα που σημαίνει ότι ο επιχειρηματίας και η επιχείρηση θεωρούνται ένα και το αυτό πρόσωπο για νομικούς και φορολογικούς σκοπούς. Λειτουργεί υπό την αποκλειστική ευθύνη ενός φυσικού προσώπου.

Φορολογία Ατομικής Επιχείρησης

Η φορολογία της ατομικής επιχείρησης γίνεται με βάση την κλίμακα φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων. Αυτό σημαίνει ότι τα κέρδη της επιχείρησης προστίθενται στα λοιπά εισοδήματα του ιδιοκτήτη (αν υπάρχουν) και φορολογούνται συνολικά με τους συντελεστές της φορολογικής κλίμακας, οι οποίοι είναι προοδευτικοί (ξεκινώντας από 9% και φτάνοντας έως 44% για υψηλότερα εισοδήματα).

Βασικά σημεία φορολογίας:

• Προοδευτική Κλίμακα: Ο φόρος υπολογίζεται με βάση κλιμάκια εισοδήματος και αντίστοιχους συντελεστές.
• Προκαταβολή Φόρου: Υπάρχει υποχρέωση προκαταβολής φόρου για την επόμενη χρήση. Ο συντελεστής προκαταβολής είναι 55% επί των καθαρών κερδών. Για το πρώτο έτος λειτουργίας, ο συντελεστής μειώνεται κατά 50%.
• Τέλος Επιτηδεύματος / Τεκμαρτή Φορολόγηση:

Το τέλος επιτηδεύματος για τις ατομικές επιχειρήσεις όπως το γνωρίζαμε καταργήθηκε, και την θέση του παίρνει η τεκμαρτή φορολόγηση.

Για τα πρώτα 3 χρόνια λειτουργίας μιας ατομικής επιχείρησης δεν υπάρχεικανένα τεκμήριο. Στη συνέχεια ξεκινάει μια αρκετά παράλογη και άδικη ρύθμιση της , κατά την οποία το κράτος υποθέτει ότι δεν μπορεί να βγάζεις κάποιο κέρδος.

1ο έως 3ο έτος δραστηριότητας	Μείωση 100% (μη εφαρμογή τεκμηρίου)
4ο έτος δραστηριότητας	Μείωση κατά 2/3
5 έτος δραστηριότητας	Μείωση κατά 1/3

Ασφαλιστικές Υποχρεώσεις (ΕΦΚΑ)

Οι ασφαλιστικές εισφορές των ατομικών επιχειρήσεων καταβάλλονται στον ΕΦΚΑ (Ενιαίος Φορέας Κοινωνικής Ασφάλισης) και εκπίπτουν από το ακαθάριστο εισόδημα του επαγγελματία. Υπάρχουν διάφορες ασφαλιστικές κατηγορίες, με τη χαμηλότερη υποχρεωτική εισφορά να ανέρχεται περίπου σε €210 μηνιαίως. Για τους νέους ασφαλισμένους, υπάρχει μειωμένη εισφορά για τα πρώτα 5 έτη ασφάλισης (περίπου €126 μηνιαίως για την κατώτερη κατηγορία).

Πλεονεκτήματα της Ατομικής Επιχείρησης

1. Ευκολία Ίδρυσης και Λειτουργίας: Η διαδικασία έναρξης και διακοπής είναι απλή και γρήγορη, με ελάχιστη γραφειοκρατία και χαμηλό αρχικό κόστος.
2. Χαμηλό Λειτουργικό Κόστος: Σε σύγκριση με τις εταιρικές μορφές, τα πάγια και μηνιαία λογιστικά έξοδα είναι συνήθως χαμηλότερα.
3. Πλήρης Έλεγχος: Ο ιδιοκτήτης λαμβάνει όλες τις αποφάσεις χωρίς εξωτερικές παρεμβάσεις, προσφέροντας μεγάλη ευελιξία.
4. Απλογραφικά Βιβλία: Δεν απαιτείται τήρηση διπλογραφικών βιβλίων (μόνο απλογραφικά), απλοποιώντας τη λογιστική παρακολούθηση.
5. Ευνοϊκή Φορολογία σε Χαμηλά Εισοδήματα: Για μικρά κέρδη, η φορολογία μπορεί να είναι χαμηλότερη σε σχέση με τις εταιρικές μορφές.

Μειονεκτήματα της Ατομικής Επιχείρησης

1. Απεριόριστη Προσωπική Ευθύνη: Ο σημαντικότερο μειονέκτημα. Ο ιδιοκτήτης ευθύνεται με την προσωπική του περιουσία (ατομική και οικογενειακή) για όλα τα χρέη και τις υποχρεώσεις της επιχείρησης.
2. Δυσκολία Εύρεσης Χρηματοδότησης: Η άντληση κεφαλαίων από τράπεζες ή επενδυτές μπορεί να είναι δυσκολότερη σε σχέση με τις εταιρικές μορφές.
3. Δυσκολία Μεταβίβασης: Η μεταβίβαση της επιχείρησης είναι πιο περίπλοκη, καθώς συνδέεται άμεσα με το φυσικό πρόσωπο.

«Μπλοκάκι» (Παροχή Υπηρεσιών με Δελτίο Απόδειξης Υπηρεσιών)

Τι είναι η έναρξη επαγγέλματος με «Μπλοκάκι»;

Ο όρος «μπλοκάκι» αναφέρεται σε επαγγελματίες (συνήθως ελεύθερους επαγγελματίες όπως λογιστές, δικηγόροι, μηχανικοί, δημοσιογράφοι, εκπαιδευτικοί, καλλιτέχνες) που παρέχουν υπηρεσίες και αμείβονται με «Απόδειξη Παροχής Υπηρεσιών». Ουσιαστικά, πρόκειται για ατομικές επιχειρήσεις που πληρούν συγκεκριμένες προϋποθέσεις, ώστε να φορολογούνται ως μισθωτοί.

Για να χαρακτηριστεί ως «μπλοκάκι» που φορολογείται ως μισθωτός (βάσει του άρθρου 12, παρ. 2, περ. στ’ του ν. 4172/2013), πρέπει να ισχύουν σωρευτικά οι εξής προϋποθέσεις:

• Παροχή υπηρεσιών σε έως και 3 εργοδότες/πελάτες.
• Το 75% τουλάχιστον των ακαθάριστων εσόδων προέρχεται από έναν εργοδότη/πελάτη.
• Δεν έχει εμπορική ιδιότητα (π.χ., δεν είναι μεσίτης, διαφημιστής).
• Δεν διατηρεί επαγγελματική εγκατάσταση διαφορετική από την κατοικία του.
• Δεν αποκτά εισόδημα από μισθωτή εργασία.

Φορολογία «Μπλοκάκι»

Εάν πληρούνται οι παραπάνω προϋποθέσεις, ο επαγγελματίας φορολογείται με την κλίμακα των μισθωτών (με αφορολόγητο όριο και μειώσεις φόρου). Στην περίπτωση αυτή, δεν μπορεί να εκπίπτει επιχειρηματικές δαπάνες, παρά μόνο τις ασφαλιστικές του εισφορές. Εάν δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις, τότε φορολογείται ως μία κοινή ατομική επιχείρηση.

Ασφαλιστικές Υποχρεώσεις

Οι ασφαλιστικές εισφορές καταβάλλονται στον ΕΦΚΑ με βάση την επιλεγμένη ασφαλιστική κατηγορία. Σε πολλές περιπτώσεις, μέρος των εισφορών (8,72% της αμοιβής) καλύπτεται από τον εργοδότη. Μόνο το μέρος της εισφοράς που βαρύνει τον επαγγελματία εκπίπτει από το φορολογητέο εισόδημα. Εάν ο επαγγελματίας έχει παράλληλη μισθωτή απασχόληση και το εισόδημα από αυτήν είναι κάτω από ένα συγκεκριμένο όριο, ενδέχεται να κληθεί να καταβάλει πρόσθετη εισφορά ως ελεύθερος επαγγελματίας.

Γιατί και πότε συμφέρει το Μπλοκάκι;

1. Φορολόγηση ως Μισθωτός: Το κύριο πλεονέκτημα, καθώς επωφελείται από το αφορολόγητο όριο και την ευνοϊκότερη κλίμακα φορολογίας εισοδήματος των μισθωτών.
2. Πιθανώς Μειωμένες Ασφαλιστικές Εισφορές: Αν ο εργοδότης καλύπτει μέρος των εισφορών, η συνολική επιβάρυνση μπορεί να είναι μικρότερη.
3. Ευελιξία: Προσφέρει έναν τρόπο να εργάζεται κανείς ως αυτοαπασχολούμενος, διατηρώντας ταυτόχρονα φορολογικά οφέλη παρόμοια με τη μισθωτή εργασία.

Τα μειονεκτήματα για το Μπλοκάκι

1. Περιορισμένη Έκπτωση Δαπανών: Δεν επιτρέπεται η έκπτωση επιχειρηματικών δαπανών, παρά μόνο των ασφαλιστικών εισφορών, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει σε υψηλότερο φορολογητέο εισόδημα σε σχέση με μια ατομική επιχείρηση που εκπίπτει πολλά έξοδα.
2. Προϋποθέσεις Ένταξης: Η φορολόγηση ως μισθωτός εξαρτάται από αυστηρές προϋποθέσεις, οι οποίες αν χαθούν, αλλάζει και ο τρόπος φορολόγησης.
3. Περιορισμοί στην Επιχειρηματική Δραστηριότητα: Δεν μπορούν να ασκούνται εμπορικές δραστηριότητες, ούτε να διατηρείται επαγγελματική έδρα εκτός κατοικίας.

Σύγκριση Ατομικής Επιχείρησης & «Μπλοκάκι» με Άλλες Εταιρικές Μορφές

Η επιλογή της κατάλληλης νομικής μορφής για την επιχείρησή σας είναι κρίσιμη και εξαρτάται από πολλούς παράγοντες, όπως το ύψος των προσδοκώμενων κερδών, τον αριθμό των συνεργατών, την ανάγκη για χρηματοδότηση και το επίπεδο ευθύνης που επιθυμεί ο επιχειρηματίας.

Ατομική Επιχείρηση & «Μπλοκάκι» VS. Ιδιωτική Κεφαλαιουχική Εταιρεία (ΙΚΕ)

Χαρακτηριστικό	Ατομική Επιχείρηση / «Μπλοκάκι»	Ιδιωτική Κεφαλαιουχική Εταιρεία (ΙΚΕ)
Προσωπική Ευθύνη	Απεριόριστη (ο ιδιοκτήτης ευθύνεται με όλη του την περιουσία)	Περιορισμένη (οι εταίροι ευθύνονται μόνο μέχρι το ποσό του κεφαλαίου τους)
Φορολογία Κερδών	Προοδευτική κλίμακα φυσικών προσώπων (έως 44%)	Σταθερός εταιρικός φόρος (22% επί των κερδών) + 5% φόρος διανομής μερισμάτων
Κόστος Ίδρυσης/Λειτουργίας	Χαμηλό	Υψηλό
Λογιστικά Βιβλία	Απλογραφικά (για τις περισσότερες περιπτώσεις)	Διπλογραφικά
Ευελιξία	Υψηλή	Μέτρια
Ανάγκη Κεφαλαίου	Δεν απαιτείται	Δεν απαιτείται ελάχιστο κεφάλαιο
Ευκολία Χρηματοδότησης	Δυσκολότερη	Ευκολότερη

Σύγκριση με άλλες εταιρικές μορφές (Ο.Ε., Ε.Ε., Ε.Π.Ε., Α.Ε.)

• Προσωπικές Εταιρείες (Ο.Ε. – Ομόρρυθμη Εταιρεία, Ε.Ε. – Ετερόρρυθμη Εταιρεία): Έχουν επίσης απεριόριστη ευθύνη (τουλάχιστον για τους ομόρρυθμους εταίρους), αλλά επιτρέπουν τη συνεργασία περισσοτέρων ατόμων. Η φορολογία είναι παρόμοια με τις ατομικές (μέσω των εταίρων).
• Εταιρείες Περιορισμένης Ευθύνης (Ε.Π.Ε.): Προσφέρουν περιορισμένη ευθύνη, αλλά έχουν πιο αυστηρές διατυπώσεις και κόστος σε σχέση με την ΙΚΕ. Η φορολογία είναι παρόμοια με τις κεφαλαιουχικές εταιρείες.
• Ανώνυμες Εταιρείες (Α.Ε.): Είναι η καταλληλότερη μορφή για μεγάλες επιχειρήσεις, με υψηλότερο κόστος λειτουργίας, απαιτήσεις κεφαλαίου (αν και έχουν μειωθεί σημαντικά) και αυστηρούς κανόνες εταιρικής διακυβέρνησης. Προσφέρουν περιορισμένη ευθύνη και εύκολη πρόσβαση σε χρηματοδότηση.

Ξεκινήστε σωστά και με ασφάλεια

Η ατομική επιχείρηση και το «μπλοκάκι» είναι ιδανικές επιλογές για επαγγελματίες που ξεκινούν, για μικρά ή μεσαία εισοδήματα και για όσους επιθυμούν τον απόλυτο έλεγχο και τη λιγότερη γραφειοκρατία. Ωστόσο, η απεριόριστη ευθύνη αποτελεί σημαντικό παράγοντα που πρέπει να ληφθεί υπόψη. Όταν η επιχείρηση αναπτύσσεται, τα κέρδη αυξάνονται ή υπάρχει ανάγκη για διαχωρισμό προσωπικής και εταιρικής περιουσίας, η μετατροπή σε ΙΚΕ ή άλλη κεφαλαιουχική εταιρεία μπορεί να είναι πιο συμφέρουσα.

Για οποιαδήποτε περαιτέρω διευκρίνιση ή εξατομικευμένη συμβουλή, μην διστάσετε να επικοινωνήσετε με το λογιστικό μας γραφείο.

Στην All About Accounting, είμαστε δίπλα σας για να αναλύσουμε τα δικά σας δεδομένα και να σας καθοδηγήσουμε στην επιλογή που ταιριάζει απόλυτα στο δικό σας επιχειρηματικό σχέδιο.

Επικοινωνήστε μαζί μας σήμερα για μια εξατομικευμένη συμβουλευτική και κάντε το επόμενο βήμα με ασφάλεια και σιγουριά.

Συμπληρώστε τη φόρμα ενδιαφερόντος ή καλέστε μας στο 210 64 71 016